1.1 Сапаны әкімшілік басқару
«ШЕВ» зауытында біріктірілген менеджмент жүйесі енгізілген. Нақты ықпалдастырылған менеджмент жүйесі бойынша басшылық бірнеше стандарт талаптарына жауап беретін кәсіпорынды басқару жүйесін сипаттайды. Атап айтқанда: ИСО 9001 сериялы стандарттар «Сапа менеджмент жүйесі», ИСО 14001 сериялы стандарттар «Экологиялық менеджмент жүйесі», SA 8001 сериялы стандарттар «Әлеуметік жауапкершілік менеджмент жүйесі».
Біріктірілген менеджмент жүйесі бойынша басшылық - бұл негізгі ішкі нормативті құжат болып табылады. Оның негізгі мақсаттары:
-ИСО 9001 және ИСО 14001 талаптарына сәйкес ЖШС «Темір тас» кәсіпорнында СМЖ қолданылу саласын анықтау;
Зауыттың сапа бойынша Басшылығы келесі нормативті құжаттардың талаптарын ескере отырып әзірленген:
-ИСО 9000 - Сапа менеджменті жүйелері. Негізгі жағдайлар және сөздік.
-ИСО 9001 - Сапа менеджменті жүйелері. Талаптар.
-ИСО 9004 - Сапа менеджменті жүйелері. Қызметті жақсарту бойынша ұсыныстар.
-ИСО 19011 - Сапа менеджменті жүйелерінің аудиті бойынша
басқарушылық сілтемелер.
-ИСО 10013 - Сапа бойынша басшылықты әзірлеу бойынша басқарушылық сілтемелер.
-ИСО 14001 - Экологиялық менеджмент жүйелері. Қолдану бойынша басшылық пен талаптар.
Біріктірілген менеджмент жүйесі зауыттың бәсекеге қабілетті болуын қамтамасыз етеді. Біріншіден, зауыт тұтынушылардың қажеттілігін қанағаттандыратын тауар өндіруі қажет. Бұл сапа менеджментімен қамтамасыз етіледі. Екіншіден, зауыт персоналға өндірістік және қауіпсіз еңбек етуге мүмкіндік жасауы керек. Яғни, OHSAS 18000 стандарты бойынша жүзеге асырылады. Үшіншіден, зауыт қоршаған табиғи ортадан тыс жұмыс жасай алмайды, сондықтан, оған келтіретін зиянды әсерін экологиялық менеджмент жүйесі арқылы басқаруы қажет. Төртіншіден, әлеуметтік орта, яғни зауыт еңбек кодексін сақтай отырып, қайырымдылық, қоғамдық қозғалыстарды қолдап, әлеуметтік кепілдікті жүзеге асыруы қажет. Бұл әлеуметтік кепілдік саласына қатысты [2].
Біріктірілген менеджмент жүйесін енгізу және дамыту келесі талаптарды орындау арқылы жүзеге асады:
-қоршаған орта мен сапа саласындағы мақсаттарды және саясатты белгілеу;
-зауыт қызметін анықтайтын үрдістерді белгілеу;
-өндірістік орта, инфрақұрылым, персонал мен қажетті ресурстарға талаптарды анықтау;
-«ШЕВ» зауытының персоналы арасында жауапкершілікті бөлу;
-сапа бойынша жоспарларды, технологиялық ережелерді, құжатталып рәсімделген қажетті басшылық пен стандарттарды әзірлеу мен тиімді қолдану.
«ИСО 14001 - Экологиялық менеджмент жүйелері. Қолдану бойынша басшылық пен талаптар» халықаралық стандарты бойынша кәсіпорындарға қойылатын талаптар:
-талаптарға сәйкес келетіні туралы міндеті бар қоршаған ортаны қорғау бойынша саясатты құру;
-қоршаған ортаны қорғауға қатысты заңдар мен нормаларға рұқсат алу;
-қоршаған ортаны қорғау саясатына сәйкес мақсаттар мен міндеттерді;
-төтенше жағдай кезіндегі немесе олардың алдын алатын дайындық процедураларын орнату;
-талаптарға сәйкестікті кезеңді бақылау бойынша процедураларды орнату.
Бұл талаптар зауыт талаптарына сәйкестігін басқаруға тікелей қатысты болғанымен, ИСО 14001 Стандартының 17 элементінің әрқайсысы талаптарға ең жақсы сәйкес келуге көмектеседі (мысалы, өзара байланыс, оқыту, құжаттама, есеп беру құжаттары, сәйкес келмеу және түзету/алдын алу іс-әрекеттері, EMS аудиторлық тексеру, басшылықпен талдану және т.б.). Негізінде ИСО 14001 стандарты жатқан EMS кәсіпорнының талаптарға жауап беруді басқаруды толықтыру және жақсарту, сонымен қатар «шектен тыс шығып кеткен» мақсаттар мен міндеттерге жетуге көмектеседі. ИСО 14001-2004 стандартына сәйкес экологиялық менеджмент туарлы 1- суретте көрсетілген.
Сурет -1. ИСО 14001-2004 стандартына сәйкес экологиялық менеджмент
