3.3 ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасын өндіріске енгізудің себептері
Қазіргі уақытта салынатын автожолдар сапасына беріктілік сипаттамалары бойынша, толтырғыш формасы мен өлшемдері бойынша өте жоғары талаптар қойылып жатыр. Себебі автокөлік жабынының сапасы тікелей тодтырғыштың сапасына тәуелді болып келеді. Автокөлік қозғалу интенсивтілігімен жылдамдығының өсуі қозғалыс қауіпсіздігінің қамтамасыз етілуін талап етеді, ал қозғалыс қауіпсіздігі жол жабының жоғары сапасына қатысты.
5-20 мм фракциялы өндірілетін қиыршықтас әдетте ірі болып келеді, бұл асфальтобетонның физикалық-химиялық көрсеткіштерін сапасы жағынан төмендетеді. Бірақ автокөлік жолдарын салу және пайдаланудың отанды және шетелдік тәжірибесі жабынның жоғары қабаттарына құю үшін дайындалатын асфальт-бетон қоспалар үшін қиыршықтастың ұсақ фракциялар түрінде (5-10, 10-15, 15-20 мм) шығарылуының мүмкіндігін көрсетіп отыр.
Қиыршықтасты ұсақтау барысында қиыршықтас түрлерінің формалары өте маңызды болып келеді. Қиыршықтастың қалыптары ұсақтау аппаратына қатысты болады және үшкір мен куб тәріздес болып бөлінеді.
Бірақ куб тәріздес қиыршықтастың сапасы жағынан да, сұраныс жағынан да өте жоғары болады.
1.5 ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасын тиімділігі
Қиыршықтасты ұсақтау барысында қиыршықтас түрлерінің формалары өте маңызды болып келеді. Қиыршықтастың қалыптары ұсақтау аппаратына қатысты болады және үшкір мен куб тәріздес болып бөлінеді.
Бірақ куб тәріздес қиыршықтастың сапасы жағынан да, сұраныс жағынан да өте жоғары болады [13].
Сондықтан бұл жұмыста «ШЕВ» зауытына ДИМ 800К-01 қиыршық тасты куб тәріздес түйіршіктерге дейін ұсақтайтын роторлы ұсақтау аппараты енгізілуге ұсынылып отыр.
ДИМ 800К-01 қиыршық тасты куб тәріздес түйіршіктерге дейін ұсақтайтын роторлы ұсақтау аппараты сығу кезінде беріктік шегі 160МПа-ға дейін және ылғалдылығы 12%-ға дейін тау жыныстарын ұсақтау үшін арналған. ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау аппаратуратының көрінісі 10-ші суретте көрсетілген.
Сурет-10. ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау аппаратуратының көрінісі тастың көрінісі
Үшкір қиыршықтаспен салыстырғанда куб тәріздес қиыршық тастың артықшылықтары келесідей:
Қиыршықтасты жол жабынында және бетонда қолдану физикалық-химиялық сипаттамалары бойынша жоғары көрсеткіштерге ие, тығыздығы жоғарылайды, беріктілігі де сәйкесінше жоғарылайды;
ДИМ 800К-01 ұсақтау машинасын пайдалану 5-10, 10-15, 15-20мм кіші фракцияларды алуға мүмкіндік береді, бұндай қиыршық тасты жол жабынының жоғары беткі қабатына асфальтбетонды қоспа түрінде қосады;
Ал үшкір формалы қиыршық тастар цементпен ұштасуын төмендетеді.
Куб тәріздес қиыршықтастың көрінісі 8-ші суретте көрсетілген.
ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасының техникалық сипаттамалары 6-ші кестеде көрсетілген.
Кесте-6. ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасының техникалық сипаттамалары
Параметрлер атауы Параметрлер мәні
Максималды өнімділігі, т/сағ 15000
Электродвигатель қуаты, кВт 75
Электродвигательдің үйлесімді айналу жиілігі, мин 1000/750
Номиналды габариттік өлшемдер (L×B×H), см 2705×1824×2910
Массасы,т 14,6
Максималды ұсақтау түйіршіктерінің өлшемі, мм 400
Ұсақтау деңгейі 1:200
Энергиямен қоректену минималды,кВт/сағ 75
ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасының жұмыс істеу принципі:
ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасының жұмыс істеу сұлбасы 11-шы суретте көрсетілген.
Сурет -11. ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасының жұмыс істеу сұлбасы
1 – машина корпусы;
2,3,4 – роторлар;
5– қоректену лотогі;
6,11 – қисаю бұрышы үлкен және кішібағыттауыштар;
7 – дайын өнімді шығаратын құрылғы;
8,9 – кері соқтығысу тақташалары;
10 – колосникті тор; 12 – айналып соғу ұштары;
13,14,15 – соғу элементтері;
Ұсақтау машинасының құрылымы: машина 1 корпусынан, өзара үйлесімді қозғалатын активті импульс арқылы ұсақталынатын 2, 3, және 4 родорлардан тұрады, фракцияларға бөлу құрылғысымен жабдықталған 5 қоректену лотогінен тұрады, лоток әр түрлі деңгейлі және қисаю бұрышы үлкен және кіші 6 және 11 бағыттауышттардан тұрады. Ірі фракцияларды айдаушы бағыттауыштардың қисаю бұрышы кіші болып келеді, ал ұсақ фракциялы бағыттауыштардың қисаю бұрышы үлкен, сонымен қатар машинаның құрылымына дайын ұсақталған өнімді шығару 7 құрылғысы, кері соқтығысу 8, 9 тақташаларынан тұрады. Бірінші 2 роторы 1 корпусының төменгі бөлігінде орналасқан, жан-жағы 10 арнайы колосникті тормен қоршалған. 2, 3 және 4 роторлардың 12 айналдырып соғуға арналған ұштары бар. Ол ұштарында 13, 14 және 15 соғу элементтері орналастырылған. 2, 3 және 4 роторлар өзара кинематикалық байланыспен байланысқан, бұл байланыс роторлардың біртекті үйлесімді айналуын қамтамасыз етеді.
ДИМ 800К-01 роторлы ұсақтау машинасының жұмыс істеу технологиясы «тасты тасқа» деп аталады. Бұл технология тау жыныстарын беріктендіреді, және тек қана жыныстың әлсіз жерлерінен ғана бұзады. Басқа сығуға және қысуға жұмыс жасайтын қарапайым ұсақтағыштарға қарағанда тас түйіршіктерінде кернеуді туғызбайды. Қарапайым ұсақтау машиналары қиыршықтаста көрінбейтін жарылыстарды түзейді, бұл ақаулар ауадан ылғалдылықты жұтып, егер ауа райы температурасы 0°C-ден төмендесе, қиыршықтасты бұзып, жалпы алғанда жол жабынын бұзады [14].