3.2 Қиыршық тасты өңдеу технологиясы
Қиыршықтас мөлшеріне қарай стандартты және стандартты емес фракциялаға бөлінеді. Қиыршық тастың стандартты және стандартты емес фракцияларға бөлінуі 3-ші және 4-ші кестеде көрсетілген.
Кесте -3. Стандартты фракциялардың өлшемдері
1 5-10мм
2 10-20мм
3 5-20мм
4 20-40мм
5 25-60мм
6 20-70мм
7 40-70мм
Кесте -4. Стандартты емес фракциялардың өлшемдері
1 10-15мм
2 15-20мм
3 80-120мм
4 120-150мм
Қиыршық тас өлшемдері бойынша сұрыпталыну қажет. Қиыршық тастың фракция бойынша бөлінуі 8- суретте көрсетілген.
8-сурет - Қиыршық тастың фракция бойынша бөлінуі
Қиыршықтас маркасының уатылу көрсеткіштері 5-ші кестеде көрсетілген:
5-кесте - Қиыршықтас маркасының уатылу көрсеткіштері
Қиыршықтас маркасының уатылуы Сынақ кезінде жоғалған масса %,
И1 25
И2 25-35
И3 35-45
И4 45-60
Кәсіпорындарға шикізат әдетте жабық вагон, цистерна, контейнер түріндегі темір жол көлігі арқылы тасымалданады. Материалдарды түсіру өнімділігі 15-90 т/сағ С-577 пневматикалық жүк түсіруші құрылғылармен жүзеге асырылады. Бұл құрылғылар түсіру процесінің аз еңбек шығынымен және тұтқыр заттардың аз тозаңдатылуымен кешенді механизациялануын қамтамасыздандырады. Темір жол вагондары мен цистерналарынан материалдар сығылған ауа есебінен түсіріліп, трубопровод арқылы қабылдау қондырғысына немесе қоймаға әкелінеді [11].
Қоймалар келесі талаптарға жауап беру керек:
-Сақтау кезіндегі шикізаттар активтілігінің төмендеуін алдын алу үшін, әсіресе ауаның ылғалды шарттарында, тұтқыр заттарды қоймалау атмосфералық және грунтты ылғалдылықтың түсуінен қорғалған бөлмелерде жүргізу керек;
-Қойма шикізаттың үштен кем емес түрлерінің және маркілерінің бөлек сақтау мүмкіндігін қамтамасыздандыру керек;
Сақтау кезінде түйіршіктердің басылып қалуын және активтілігінің төмендеуін алдын алу мақсатымен шикізатты басқа бос сыйымдылыққа қотарылады.
Тау жыныстарын қиыршық тасқа дейін өңдеу технологиясы бірніше сатыдан тұрады.
Қиырышық тасты өңдеудің кезеңдік технологиясы операциялардан тұрады.
Бастапқы материал
Ұсақтаудың 1-ші сатысы
Сілку
Ұсақтаудың 2-ші сатысы
Сілку
Ұсақтаудың 3-ші сатысы
Қиыршық тасты жуу жүйесі
Кептіру
Қиыршық тасты өңдеудің технологиялық суреті барлық операциялардың кешенді механизациялануын және автоматтандырылуын алдын ала қарастыру қажет. Қиыршық тасты өңдеудің технологиясы 9-ші суретте көрсетілген. Зауыттың негізгі технологиялық үрдістері автоматтындырылған болып келеді.
Сурет -9. Қиыршық тас өңдеу технологиясы
1- қиыршық тас салынатын бункер;
2- ұсақтауды өткізудің 1-ші реттік ұсақтау машинасы;
3- сілку аппараты (грохот);
4- ірі түйіршіктерді ұсақтаудың 2-ші реттік ұсақтау машинасы;
5- орташа өлшемді түйіршіктерді 2-ші реттік ұсақтау машинасы;
6- ұсақ түйіршіктерді фракцияларға бөлу аппараты;
7- сілку аппараты (грохот);
8-қиыршық тас фракциялары бойынша бөліп жуып кептіретін ыдыстар;
9 - басқару кабинасы
Автоматтындырылған қондырғысының өнімділігі 120 м3/сағ. Қондырғы құрылымына бункер, 3 ұсақтау машинасы, ленталы конвейерлер, сілку аппараттары және басқару вагоны кіреді.
Ең бірінші карьерлерден немесе қоймалардан әкелінетін тау жыныстары металл тазалағыштан өтеді, содан кейін металл коспасынан тазартылғаннан кейін оны өңдеу үрдістерінен өткізеді. Тау жыныстары 1 қиыршық тас салынатын бункерге әкелінеді, келесі сатысы -1-ші ретті ұсақтау машинасында ұсақталады. Бірақ 1-ші ретті ұсақтаудың өзінде түйіршіктер бірдей өлшемді және біркелкі болып шықпауы да мүмкін, сондықтан ұсақталған түійршіктерді 3 сілку аппараты көмегімен сілкегеннен кейін ірі түйіршіктерді қайтадан 4 2-ші ретті машинасына ұсақтауға жібереді, орташа өлшемді түйіршіктерді 5 2-ші ретті машинасына ұсақтауға жібереді; ал майда ұсақ түйіршіктер автоматты түрде ленталы конвейер арқылы 8 ыдыстарға түседі, кейіннен 4 және 5 ұсақтағыш машиналары арқылы қажетті өлшемдерге дейін ұсақталынған түйіршіктер де осы ыдыстарға жіберіледі, мұнда олар жеке-жеке 0-5 мм, 5-20 мм және 20-40 мм фракцияларына бөлініп, жуып-шаю және кептірілу операцияларынан өтеді.
Қондырғысының басқару пульттері және күш беретін аппараттар басқару вагонында 9 шоғырланған. Қондырғы электроқозғалтқыштарының орнатылған қуаты 330 кВт. Қондырғы массасы 155 т.
Зауыттың негізгі технологиялық үрдістері автоматтындырылған [12].
